Przedszkole Integracyjne Zielony Latawiec 2024/2025
zielony_latawiec@poczta.fm
Zapraszamy do naszych placówek
w Warszawie
Najważniejsze linki
kameralne grupy
codziennie praca własną metodą Montessori
autorski program nauczania
2 wychowawców w każdej grupie
1-3 osób wspierających w każdej grupie
specjaliści, którzy są w stałym kontakcie z rodzicami (neurologopeda, logopeda, fijozterapeuta, psycholog, pedagog specjalny, terapeuta SI w każdym oddziale)
zgrany, zaangażowany zespół
ponad 10 lat zaufania rodziców
Co nas wyróżnia?
Jak to ugryźć - wybiórczość pokarmowa w rodzinie
Wybiórczość i neofobia żywieniowa u dzieci to trudności, które mogą mieć różnorodne przyczyny, od problemów sensorycznych po psychologiczne, a ich rozpoznanie jest kluczowe do wdrożenia skutecznej terapii. W zależności od przyczyn, pomoc specjalistów takich jak terapeuta Integracji Sensorycznej, logopeda czy psycholog może znacząco poprawić sytuację. Ważne jest również, by rodzice nie czuli się osamotnieni w tym procesie i potrafili zminimalizować stres związany z jedzeniem, co ma ogromny wpływ na dziecko.
Działania specjalistyczne
Przy stwierdzeniu wybiórczości lub neofobii żywieniowej, należy zastanowić się nad przyczyną takiego stanu, aby skutecznie dobrać działania terapeutyczne. Powodem mogą być trudności sensoryczne, logopedyczne czy psychologiczne, a nawet środowiskowe.
Jeśli dziecko nie jest w stanie zjeść danej konsystencji lub znieść jakiegoś koloru, jest nadwrażliwe na zapachy, albo w ogóle ich nie czuje, wówczas warto skonsultować się z terapeutą Integracji sensorycznej. Dziecko może mieć także niedowrażliwość/podwrażliwość lub nadwrażliwość w okolicy orofacjalnej i/lub w jamie ustnej, trudności z gryzieniem lub połykaniem. Może mieć także wygórowany odruch wymiotny, który przez jedzenie jest nieustannie pobudzany, wówczas warto skonsultować się z logopedą. Problem może być też psychologiczny (od traumy, przez trudności emocjonalne, po pełną diagnozę Spektrum Autyzmu, ADHD lub Zaburzenia Obsesyjno-Kompulsywne). Najtrudniejsze dla rodzica może być ocenienie przyczyn środowiskowych takich np. autorytarne rodzicielstwo, presja i zmuszanie dziecka do jedzenia, nagradzanie za spożycie danego posiłku. Udowodniono, że najmniej trudność związanych z jedzeniem występuje w domach, gdzie posiłki spożywa się regularnie, przy wspólnym stole, a dzieci są zaangażowanie w jego przygotowanie lub podanie. Wówczas ważne jest zminimalizowanie napięcia i stresu wiążącego się z jedzeniem, tworzenie przyjaznego skojarzenia ze spożywaniem pokarmów, zachęcanie do zabaw czy eksperymentów związanych z produktami spożywczymi.
Jeżeli uda się nam rozpoznać przyczynę, możemy udać się do odpowiedniego specjalisty, np. terapeuty SI, logopedy, psychologa (także wtedy, jeśli stwierdzimy, że stres czy napięcie rodzica związane z jedzeniem może mieć wpływ na spożywanie posiłków przez dziecko) czy psychodietetyka lub terapeuty karmienia.
Oczywiście możliwe jest także, że przyczyna pozostanie dla nas tajemnicą, jednak warto w dalszym ciągu być uważnym na to, co dziecko robi lub mówi. To ułatwi nam dalsze postępowanie.
Pomoc dla rodzica
Powyżej opisane kwestie związane z napięciem rodzica mogą być oczywiście wtórne. Jeżeli rodzic zauważa u dziecka trudności w sferze jedzenia, które mogą mieć inną przyczynę np. sensoryczną, ale w związku z tym odczuwa on duże napięcie i stres związany z tą strefa, może on wytworzyć pewne mechanizmy, które zamiast pomóc, potęgują nieprzyjemną atmosferę związaną z posiłkiem. Wówczas warto udać się po pomoc dla samego siebie. Jeżeli jesteśmy bardzo zestresowani, dziecko z całą pewnością to czuje. Warto zatem obniżyć swoje napięcie związane z tym tematem. Wiem, że część rodziców pomyśli „łatwo powiedzieć”, jednak warto włożyć wysiłek i próbować znieść presję z siebie, z dziecka i otworzyć się na być może długi proces, jednak nie musi być on trudny i nieprzyjemny dla obu stron. Jeżeli wybiórczość dziecka wpływa na całe życie rodzinne, bo oprócz napięcia związanego z posiłkami, wpływa na relacje społeczne, to kwestia jedzenia zaczyna być tą, która reguluje życie całej rodziny. Wszak trudne wówczas mogą być wyjścia do restauracji, wizyty u rodziny czy znajomych, o wyjazdach wakacyjnych nie wspominając.
Przyjemna codzienność
Do kwestii stresu związanego z odżywieniem dziecka, trudności społecznych, może dojść jeszcze jedna trudna kwestia. Dzieci wybiórcze lub neofobiczne potrafią wyrobić sobie mechanizm „grania jedzeniem”. Wiedzą jak istotny jest to temat i robią co mogą aby skorzystać z jego mocy. Mogą próbować negocjować czy stawiać ultimatum. Dlatego tak ważne jest, aby zdjąć ogrom napięcia z tym tematem związany. Chcemy przecież aby jedzenie kojarzyło się dziecku przyjemnie, a nie z przymusem czy kartą przetargową. Postawmy się w sytuacji tego dziecka. Jeżeli ktoś zmuszałby nas, abyśmy spożywali rzeczy, które źle nam się kojarzą, także stawialibyśmy opór. Przecież w niektórych krajach standardem jest jedzenie robaków. Jeżeli ktoś nas takim poczęstuje, na pewno będziemy z sobą chwilę walczyć, zanim go spróbujemy. Dla nas trudnością będzie robak, a dla naszego dziecka taka sama emocja może towarzyszyć marchewce. Empatia może bardzo pomóc przy procesie wychodzenia z wybiórczości lub neofobii.
Zatem moim zdaniem bardzo ważne jest, aby działać tak, by dziecko zmieniło pojmowanie jedzenia. Zastąpmy czynność obciążoną napięciem, czymś przyjemnym lub chociaż neutralnym.
Wsparcie instytucji
Ważnym czynnikiem we wspieraniu terapii wybiórczości/neofobii jest kwestia społeczna. Z moich obserwacji wynika, iż dzieci dużo chętniej próbują nowych potraw, jeśli robią to w grupie rówieśniczej. Koledzy czy koleżanki nie stwarzają presji, a jednocześnie ogromnie motywują do wspólnej zabawy. Postarajmy się zatem o aranżowanie okazji od interakcji przy jedzeniu. Może to być zabawa z rodzeństwem, znajomymi, ale także przedszkolu lub na jakichś zajęciach np. warsztatach kulinarnych.
Dlatego warto poprosić przedszkole, do jakiego chodzi dziecko, o wsparcie w tym temacie. Może uda się przeprowadzić trening węchowy dla całej grupy lub zaprosić do przedszkola zajęcia z sensoplastyki. W Zielonym Latawcu wprowadzany jest właśnie projekt wsparcia terapii dzieci z wybiórczością pokarmową, polegający na codziennym treningu węchowym oraz później smakowym. W ośrodku diagnostyczno-terapeutycznym "Zielona Olcha", który współpracuje z Przedszkolem Zielony Latawiec, zostaną zorganizowane warsztaty „Jak to ugryźć - przygoda z niejadkiem", w trakcie których rodzice otrzymają niezbędne wsparcie, a dzieci dużo zabawy. Warto śledzić takie formy pomocy. Może uda się znaleźć jakiś turnus rehabilitacyjny ukierunkowany w tą stronę, a może jakieś przydatne szkolenie lub webinarium. Szukajmy wsparcia poza domem.
Wspieranie dziecka w przezwyciężeniu trudności związanych z jedzeniem wymaga cierpliwości, empatii i otwartości na różnorodne formy pomocy. Kluczowe jest stworzenie atmosfery wolnej od napięcia, co pozwala dziecku na stopniowe oswajanie się z nowymi smakami i konsystencjami w przyjazny sposób. Warto także poszukiwać wsparcia instytucjonalnego, które może znacząco wspomóc proces terapeutyczny, oferując dzieciom motywację i okazje do wspólnej zabawy w grupie rówieśniczej.
Autor: Kamila Janaszek-Hańska, logopeda, terapeuta metody esdm
